Początkowo choroba może przebiegać bezobjawowo. Z czasem mogą pojawić się bóle nadbrzusza, wymioty oraz brak apetytu. Wrzody charakteryzują się także zgagą oraz odczuwaniem mdłości.
Często choroba powodowana jest przez infekcje bakterią Helicobacter pyroli. Do innych powodów zalicza się m.in. długotrwałe zażywanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych, palenie papierosów, nadmierne spożywanie alkoholu, a także czynniki genetyczne.
Mówiąc o patogenezie choroby wrzodowej i dwunastnicy nie można jednak pominąć wypływu czynników psychologicznych. Wprawdzie pojedyncza sytuacja stresowa nie spowoduje trwałych zmian organicznych, ale długotrwała ekspozycja na stresor może skutkować rozwojem choroby wrzodowej.
Szacuje się, że nawet 30% do 65% wrzodów żołądka i dwunastnicy jest spowodowanych stresem.
Do choroby wrzodowej predysponuje typ „D” osobowości, charakteryzujący się zaburzonym funkcjonowaniem społecznym oraz trudnościami w wyrażaniu emocji.
Psychika odgrywa bardzo ważną rolę w czynności przewodu pokarmowego. Uczucia, takie jak gniew czy lęk, ograniczają czynność ruchową i wydzielniczą układu pokarmowego. O znaczeniu stresu i napięcia w chorobie może świadczyć fakt, że wielu chorych obserwuje poprawę po zaprzestaniu wykonywania stresujących czynności.
Najczęstszą przyczyną wrzodów są m.in. problemy w pracy bądź w domu. Sprzyja to powstawaniu licznych napięć, które z kolei powodują stres, a w konsekwencji chorobę wrzodową. Osobom z chorobą wrzodową polecany jest przede wszystkim odpoczynek, który może zastąpić konieczność leczenia farmakologicznego.
Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy jest zaburzeniem o podłożu psychicznym, dlatego w terapii nie można pominąć pomocy psychologicznej. Pacjenci powinni uczęszczać na spotkania z psychoterapeutą w celu poznania i nauczenia się sposobów radzenia sobie ze stresem.
