U większości pacjentów z zespołem jelita drażliwego (IBS) występują zaburzenia w sferze psychologicznej, najczęściej lęk i depresja, które mają niekorzystny wpływ na nasilenie dolegliwości.
Największe znaczenie ma jednak ból brzucha, odczuwany przy stosunkowo niedużych zaburzeniach jelitowych. Stres może nasilać dolegliwości bólowe i zaburzać perystaltykę.
Przyczyna zespołu jelita drażliwego nie jest do końca wyjaśniona, pomimo licznych badań prowadzonych od wielu lat przez lekarzy na całym świecie.
Do najważniejszych czynników odgrywających rolę w rozwoju tej choroby należą:
- zaburzenia funkcji motorycznej jelit
- nadwrażliwość trzewna
- zaburzenia na osi mózgowo-jelitowej
- przebycie biegunki infekcyjnej
- przewlekły stres
Czynność motoryczna jelit polega na naprzemiennym kurczeniu się i rozkurczaniu mięśniówki jelit, dzięki czemu treść pokarmowa przesuwa się w kierunku od żołądka do końca jelita grubego. Proces ten odbywa się nieświadomie i podlega ścisłej kontroli nerwowej oraz hormonalnej. W zespole jelita drażliwego perystaltyka ulega zaburzeniu, co przejawia się biegunką (przy zbyt szybkiej perystaltyce) lub zaparciem stolca (przy zwolnionej perystaltyce).
W terapii zespołu jelita drażliwego stosuje się specjalne diety (FODMAP – dieta o małej zawartości fermentujących oligo-, di- i monosacharydów), dietę bezglutenową, dietę bogatoresztkową (postać zaparciowa IBS C), leczenie farmakologiczne oraz leczenie psychologiczne, polegające na redukcji stresu i umiejętności radzenia sobie z chorobą i trudnościami życia codziennego.
